Өмнөх жилийн татвараа бөглөж явуулах ёстой сүүлийн хугацаа 4/15 байсныг хойшлуулж 7/15 болгосон. Бөглөж амжаагүй байгаа бол явуулаарай. Мөн хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн улирал бүрийн урьдчилсан татвараа төлөх хугацаанууд (4/15, 6/15) хойшлогдож мөн 7/15 болсон.

Америкт корона вирусын халдвар авсан хүний тоо 2 сая давлаа. Өдөрт дунджаар 20 мянган хүн шинээр халдвар авч, нэг мянгын наана цаана гарах тооны өвчтнүүд хорвоог орхиж байна. Ийм нөхцөл байдалд бизнесээ нээж, хоригоо цуцалж буй нь халдварыг улам ихэсгэх эрсдэлтэй байна. Цар тахлын 2 дахь давалгаа эхэлбэл халдварын тоо бараг геометр прогрессоор нугараад нугараад өсөөд явчих бололтой. Байдал улам хүндрээд ирвэл хувийн эрүүн цэврийг сахиж, хүн хоорондын зай барьж, амны хаалт зүүсэн ч үл үзэгдэх тахлын нянд хаана ч ямар нэгэн анзааргагүй байдлаар өртөх боломжтой болно гэнэ. Хэрвээ халдвар авлаа гэхэд танд юу тус болох вэ гэвэл эрүүл уушги л өвчний ард хүндрэлгүй гарахад хэрэг болно гэнэ. Уушгиа эрүүл байлгахын тулд амьсгалын замын халдвар аль болох авахгүй, ханиад томуу тусахгүй байх, тамхи татахгүй байх, жагсаал цуглаанд орж нулимс асгаруулах хийнд өртөхгүй байх, агаарын бохирдол ихтэй газраас (Ялангуяа түймрийн утаанаас) зайлах, эрүүл агаарт тогтмол гарах, зөв амьсгалын дасгал хийх зэрэг идэвхи зүтгэл хэрэгтэй ажээ.

Цагдаагийн албанд өөрчлөлт оруулах олон янзын хувилбар яригдаж байна. Ямартай ч хүзүү боох, тархины цусан хангамжийг багасгахаар хамгаалалтын аргуудыг хориглох гэнэ. Тэр бол маш зөв алхам гэж бодож байна. Чихэнд хэлээд ойлгохгүй бол яс маханд нь хэлдэг хуучны аргыг авч үлдсэн цорын ганц зэвсэг нь бороохой байлаа. Нөгөө ямааг чарлуулж зовоолоо гэдэг шиг, хүний эрх зөрчиж, бороохойдож хүчирхийлж байна гээд хаймран бороохойг халж цахилгаан бороохойтой болжээ. Цахилгаан бороохой нь гар буу шиг загвартай тул сандарсан цагдаа цахилгаан бороохойгоо гаргах гэж будлиж андуураад гар буугаа гаргаж буудсан тохиолдол хэдэнтээ гарсан тул заавал түүнийг ашиглахыг шаардахаа байжээ. Уг нь олон жилийн өмнөөс цагдааг камержуулсан боловч цагдаа нар өөрсдөө хэрэгт орохоос болгоомжилж унтраачихаад яг хэрэгтэй үед нь бичлэг байхгүй тохиолдол нэлээд гарч, төсөв мөнгө их орох тул түүнийг хүчлэхээ байж алдаг оног хэрэглэж ирсэн юм байна. Одоо бол өөрөөр харж заавал цагдааг камержуулах гэнэ. Тэр мөн зөв хандлага билээ. Миний бодлоор бол энэ цагдаа нар юуны духанд хүрэлгүй, сандарсандаа гэмт этгээдийг сэг болтол нь буудаж алдгийг болиулмаар байна. Саяхан манай энэ Валлиход талаан хийх гэж яваад баригдсан 22 настай хөөрхөн залууг халаасандаа алхтай явсныг нь буу байна гэж цагдаа андуурснаасаа болж буудаад алчихсан. Эрдэнэт хүний хайран амь. Сэтгэл зүрх гь хүрэл мэт, бас өөрийн гэсэн итгэл үнэмшилгүй цагдаа нар их харгис байдаг ажээ. Үүнийг харин өөрчлөх цаг ирсэн байна. Болдогсон бол зоо паркийн амьтныг унтуулдаг шиг сумаар хэрэгтнийг буудаад, ухаан алдахаар нь бариад хүлдэг болчихвол хүний амийг яалаа гэж тэгж олноороо хохироох вэ?

Өнөөдөр тахлын халдвар 20-оос 27 мянга болж ахисан ч нас барагсдын тоо огцом өсөөгүй ахижээ. Манай муждаа бол Лос Анжелес хот хамгийн их халдвар авсан хүнтэй бөгөөд саяхан тэнд болсон жагсаалд маш их хүн оролцсон тул Өвчний хянан сэргийлэх төвөөс жагсаалд оролцсон хүмүүсийг гэртээ 14 хоног бүгэх хэрэгтэй, сайн дураараа ирж шинжилгээ өгөх шаардлагатай гэж анхааруулав. Өчигдөр Япон хотхноос Твин Пиикс (манай хотын зайсан) давах зам руу явж байтал ижил хүйстний хороолол болох Кастро дээр скэйтбоардтай залуус жагсахаар хэдэн мянгаар цугласан харагдсан. Тэд ахлах ангийн сурагчид байсан тул эцэг эхчүүд хүүхдүүдээ корона вирусын шинжилгээнд хамруулах хэрэгтэй хэмээн раажаваар өнөөдөр ярив. Корона вирусын халдвартай хүмүүстэй харьцсан хүмүүсийг хөөн тогтооход олон хүндрэл гарч буй нь хүний хувийн нууц, хүний эрхтэй хэт их холбосноос боллоо гэв. Маск зүүх нь амьсаглах, ярих, гоо сайхан харагдах зэрэг хүний эрхийг хязгаарлалаа гэж ярьдаг хүмүүс хэнтэй харьцсанаа хэлэхгүй байх нь аргагүй ээ.

За хүүхдүүдийн сургуулиуд онлайнаар хичээл заасан болоод амарлаа. Монголд маань зурагтаар заасан юмаа даа. Хаа сайгүй л хүүхдүүдийн сургууль завсардлаа гэж хэлэхэд болох байх. Ерөнхийдөө урьдчилсан судалгаагаар хүүхдийн чадварын ахиц бусад жирийн хичээлийн жилүүдийг бодвол унших дээр 70 хувьтай, математик дээр 50-аас бага хувьтайгаар ирэх намар сургуульдаа очихоор гарчээ.

Бүх мэдээлэл борхүүгийн оршуулгын арга хэмжээнд дарагдаад буй болохоос цар тахлын халдвар, нас нөгчигсдийн тоо уг нь ойрын өдрүүдэд Америкт багассан байна. Даварсан цагдаа нарын хандыг хага дарах соёлын хувьсгал эд дэгдэж эхлэлээ. Зарим газар цагдаагийн газрыг тараах, зарим газар төсвийг нь хаах зэрэг олон хөдөлгөөн өрнөж буй гэнэ. Цагдаа нар эрсдэлтэй нөхцөлд хүнд гаруудтай ажиллаж, заримдаа амь насаа алддаг болохоор тэдний ахуй хангамж гайгүй байдаг ажээ. Тэнэг гараас болж тэдний санжүүжилтийг одоо хасах хөдөлгөөн өрнөжээ. Сан Франциско хотын дарга Лондон Брийд гэдэг бор хүүхэн тус хотын цагдаагийн санхүүжилтийг хязгаарлаж, танасан төсвөө борчуудад 8 сараас тараахаар зарлав. Энэ бол нэг ёсондоо зүүнтний нугалаа болох чигтээ далийсан хэрэг боллоо. Харж байтал учир нь нэг олдоно байгаа даа. Хэт либерал хүмүүс асуудалд ул суурьгүй хандаж, мөн ч их савлах юм даа. Нийгмийг тогтвортой, түмнийг аюулгүй болгоход цагдаа нарын хүчин зүтгэл их хэрэгтэй билээ. Энэ цагдааг гэсгээн шоглох самаанаар болдоггүй борууд хүн алж, хүрээ талаад эхэлбэл бас л нөгөө тийшээ савлах биз ээ.